САЯСИ ҮРДІС.

  ЖОСПАР:
1.Саяси үрдіс ұғымы
2.Саяси жүйенің өзгеру жолдары
Саясатқа қатысушылар өте көп, олар жеке тұлғалар, саяси ұйымдар, бірлестіктер болуы мүмкін. Қатысушылар саяси аренада сөз алғанда, көптеген теориялық әзірлемелер мен жоспарлар іске асуы әбден мүмкін. САЯСИ ҮРДІС- саясаттың әр түрлі субъектілермен іске асатын шындық. Саяси үрдісті алдын ала болжауға болмайды, оқиғалар қалай дамитынын да айта алмайды, бұл саясатты іске асыруды көрінетін категория. Саяси үрдісті институцияланған және интситуцияланбаған тұтастық ретінде қарастыруға болады, өз әрекеттерін билық аймағында жүзеге асыратын, қоғамның саяси жүйесінің өзгеруі мен дамуына апаратын жол. Саяси үрдістердің орталық негізгі мәселесі алдымен дұрыс саяси шешім табуды көздейді, ол шешім тұрғындардың көбінің көзқарасымен сәкес келсе екен дейді. Барлық субъектілер саяси үрдіске әр түрлі уақытта қатысады, үрдіске әр түрлі белсенділікпен араласады, қоғамның дамуында саяси үрдістердің арқайы кезендерін көруге болады. 

Саяси партиялар
    Жоспар.
1.    Саяси партия ұғымы.
2.    Партиялық жүйесі.
3.    Қазақстандағы саяси партиялар.
Саяси өмірде мемлекет пен қатыр партиялар да  үлкен орын алады, олар саясаттың негізгі субъектісі болып табылады. Саяси партиялар қандай ба бір класстық, ұлттық, әлеуметтік топтың қажеттіліктерін қарастыратын ұйым болып есептеледі. Саяси партиялар 19-20 ғ. дами бастады, бұл бірнеше дәлелдермен түсіндіріледі:
1.    19-20 ғ. аралған көптеген елдер дамыған капиталистік елдер қатарына қосылды. Бұл мемлекеттердің негізгі таптары болып буржуазия мен пролетариат таптары есептеледі, және олар достаспас таптар болғандықтан, араларында әрқашан күрес жүреді. Осы таптардың қажеттіліктері мен тәптәушылықтарын қорғау үшін, күресті басқыру үшін саяси партиялар құрылады. Жұмысшы тап өз партияларын, буржуазиялық тап өздерішінін.

Тоталитаризм
1.    Тоталитаризм түсінігі
2.    Авторитаризмнің негізгі белгілері
3.    Авторитаризм
Тоталитарлы мемлекет – демократиялы емес типтегі мемлекеттер қатарына жатады. Ол латынның  «тоталис» сөзінен шыққан, қазақша баламасы «түгел», «бүкіл», «толық».
Тоталитарлы мемлекет – қоғамның өмір сүру барысында мемлекет жағынан жан-жақты үлкен көлемді бақылау жүреді.
Тоталитаризм – үкімет тарапынан қоғамды  қадағалап отыратын, ұжымның мақсаты мен идеологиясына бағынатын қоғамдық жүйе және қоғам өмірін ұйымдастыратын саяси тәсіл болып табылады. ХХ ғасырларда тоталитаризм саяси жүйе ретінде қалыптасып, осы ғасырдың 40-50 жж. Теориясы жүзеге асты.  Тоталитаризм  үлгісі: фашистік Германия және Кеңес үкіметіболып табылады.       

Демократия

    Жоспар.
1.    Демократия ұғымы.
2.    Демократияның қазіргі концепциялары.
Демократия сөзі ғректің екі сөзінен тұрады: «демос» - халық және «кратос» - билік, демократия термині халық билегі дегенрі білдіреді. Осы термин бірнеше мағына береді, сондықтан демократия ұғымын түсінуде бірнеше козқарастар туып, түсініксіз жағдайлар жиі кездеседі. Бір ұғымбасқа ұғым орнынажұмсалады. Бірнеше мағынаны бөліп қарастырұға болады:
1.    Келісілген жағдайда барлық сұрақтар шешігетін ұжымдар және жетекшіні таңдаған кезде ұжымның әр мүшесі қатысып, өз көзқарасып білдіре алады.
2.    Демократия – мемлекетті қалыптастырудағы ерекше ретінде қарастырылады және ас мемлекеттің басқа типтерімен қатар тұрады.

Тақырып: Мемлекет
Жоспар:
1.    Мемлекет ұғымы
2.    Қазіргі кездегі  мемлекеттер түрлері
3.    Құқықтық мемлекет
Мемлекет – бұл саясатты жүзеге асырудың негізі болып табылады.
Мемлекет категориясы  анықтауыштардың бірі болып табылады, өйткені барлық басқармалық функцияларды  мемлекет жүзеге асырады. «Мемлекет» термині екі мағынада беріледі.
1.    Кең мағынада: Мемлекет – бұл шекарамен шектелген, басқармалық орталығы бар территория. Алғашқыда  мемлекет туралы көзқарас мұндай болған.
2.    Тар мағынада: Мемлекет – бұл үкіметті жүзеге асыратын саяси институт. Саясатта мемлекет туралы  сөз әрқашанда тар мағынада беріледі. Мемелкет жайында сөз айтар алдында ең біріншіден оның пайда болу себептерін анықтау керек. 

Тақырып: Саяси жүйе.
    Саяси құрылым.
    Қоғамның саяси жүйесі дегеніміз – бұл біртұтас, адал саяси институттар жиынтығының райы, принципі, үрдісі, қарым-қатынасы, қоғамның саяси ұйымдары, саяси, әлеуметтік, заңгерлік, идеологиялық, мәдени деңгей кодексіне бағынады және ол тарихи дәстүрлерге, нақты қоғамның қойған саяси тәртібіне бағынуы.
    Басқа сөзбен айтқанда, саяси жүйе – ол саясаттың, үкіметтің механизмі, бұған барлық саяси қоғам институттары қатысқан. Осы саяси жүйелерде тағы бірқатар кішігірім жүйелер бар: енгізу, қайта өңдеу, шығу.
    Енгізу ішілік жүйеге кіреді:
-    әлеуметтік топтардың талабы, олардың қызығушылығы.
-    қолдау (қоғамда  бір күш бар және бұл күш басқару құрылымына сенеді, оларды қолдайды. Қолдаусыз саяси жүйе қызмет атқара алмайды).

Билік

Жоспар
1.    Билік түсінігі
2.
3.    Билік және тұғалық.
4.    Қазіргі заманғы тұғалық құқық

Билік- бұл кейбіреурдін басқа біреулерге қадым қатынасы еркіндінен іс – қышылы басқа біреурге еркін болып отырады. Кең       биіктің көптеген түрлері турасы айтуға болды. Біздер ұшындардағы және жанұядағы билік турасы айтумыға болады. Бірақ саясаттану жалпы қоғамдағы биікті қадыстырады. Бұл билікке барлық қоғам мүшелері бағынуға тиіс, ретінде болады. Бұл биік нақты мемлекеттік мекелелермен іске асып жатса, (парламент пен президент пен қадулы құрылымдармен).
Біздер саяси билітың      іске асуын айтып отырмыз. Бұл мемлекеттік билік. Бүгінгі күнде биліктің пәні туралы ңақты қөзқадас жоқ. әртүрлі бтлік жайлы тұтырынданалар бар. 

Саясат

Жоспар 
1.    Саясат ұғымы.
2.    Саясат объектлері және субъектлері.

Саясаттануда саясат категориялары ерекше орын алады. Саясат келесі түрде анықталады: Саясат – бұл барлық қоғамдық келелі мәселелердің ежектелетін, ұлттардың, әлеуметтік, қабаттардың, әртүрлі топтардың қызығулығына сәйкес қоғам өмірмеңдігінің бағдарламасы жасалатын, әлеуметтік – саяси топталдын қоғам өмірінің ауқимы. 
Қоғамдық жүйенің сақтауы мен дамуы мақсатында құндықтарды бөліну қалыбы және әдістер: жайында нақты шешімдер қабылданады.
Саясаттың пайда болуы жайында әр түрлі кезеңдерде әр түрлі ойшындармен әрқилы түсіндірілген.

1.    Политология ұғымы.

Политология – «полис» және «логос». Саясат туралы ұғым мен «мемлекетті басқару» деген ұғымды білдіреді. Политология – қоғамдық тәртіп, бағыты – саясатты зерттеу. Саясат жөніндегі сұрақтармен мемлекеттер пайда болғаннан бастап айналысқан? Біздің әрамызға дейін IV –ші ғасырда шығыстың ойшылдарын ұжым қалай басқарылатының, басшылықтың механизмі қызықтыра ойландыра бастайды. Бірақ, бұл бағыт ғылыми болып саналған жоқ, және саяси өмірді түсіну ғана қажеттігі туды. Политология 19-20 ғ-да нағыз ғылым болып таңылып, нақты түсініктері туындады. Осыдан бастап политология философия мен социологиядан бөлінді. 

Авторитарлық режим

Ол айтарлықтай кең негіздерге ие. Өйткені, бедел — билік пен билік құрудың қажетті құры- лымдық элементі. Оны биліктің атрибутивтік белгісі деп есептеуге болады. Сондықтан билік, билік құрушы субъект өз беделінің сақгалуы мен өсуіне әрдайым қамқорлық жа- сап отырады. Бедел биліктің және оның шешімдері мен әрекеттерінің заңдылығын қамтамасыз етеді. Билік құру тек қана зорлық-зомбылық пен мәжбүрлеу емес, оны бағыну- шының келісімі негізінде басқару болып табылады. Бедел билік құрушы субъектіні бағынушылардың үстінен қарай- тын және олардың тіршілік әрекеттеріне бағдар беретін күшке айналдырады.