Бүтін сандардың сақинада бөлінгіштік қатынасы және оның қарапайым қасиеттері.
(1 сағат)
Жоспары:
1. Бүтін сандардың сақинада бөлінгіштік қатынасы.
2. Қалдықпен бөлу теоремасы.
Пайдаланылған әдебиеттер:
а) негізгі:
1. Курош А.Г. Курс высшей алгебры. Москва 1978
2. БеклемишевД.В. Курс аналитической геометрии линейной алгебры. Москва 1987
3. Цуберкиллер О.Н. Задачи и упражнение по аналитической геометрии. Москва 1970
б) қосымша:
4. А.И. Кострикина Сборник задач по алгебре Москва 1996
5. Б.Л. Ван дер Варден, Алгебра Москва 1976
6. Л.А. Скорняков Элемент общей алгебры. Москва. 1978
Лекция мәтіні.
Анықтама: Айталық, а,в – бүтін сандар болсын.
Егер g – кез-келген бүтін сан болғанда а=вg теңдігі орындалса а мен в саны а санын бөледі деп аталады. Оның орнына «а саны в санынына бөлінеді», - деп те айтылыды және в/а немесе а:в белгісімен жазылады. Кері жағдайда а саны в санына бөлінбейді, в саны а санының бөлгіші емес деп айтылады.
Егер а,в натурал сандар үшін ав=1 болса, онда а=в=1 болады.
Теорема: Егер бүтін сан болған а саны 1 саны болса, онда а= 1 болады7.
Дәлелдеуі. Ав =1 а2 в2=1, а2, в2 – натурал сандар болғандықтан а2=1 болады, онда (-а) (-а)=1 орынды болады. а және –а натурал сан екендігінен, а2=1 және (-а) (-а)=1 теңдіктерден а=1 немесе –а=1 екендігі келіп шығады.
Теорема: Егер а,в – бүтін сандары үшін а/в және в/а болса, онда а= в болады.
Дәлелдеуі: а/в в=ас,
а/в а=ас;
в/а вd; а=асd (1)
Егер а=0 болса, в=0 , теорема орынды екендігі келіп шығады.
Егер а деп алып сd=1 екендігі келіп шығады. Алғашқы теоремадан d= сонымен бірге а=вd. Сондықтан а= 1 болады.
Похожие материалы
Рахмет ретінде астында тұрған жарнамалардың біреуін басуды сұраймын!
|