Ұшқыштар
Ойын алаңын төрт бөлікке бөліп, жалаушалар мен белгі қойылады. Жалаушалардың артына балалар қатарға  төрт топқпа бөлініп тұрады. 
Балалар тік ұшақ жүргізушісі болады «Ұшуға дайындал» деген кезде, балалар қолдарын майыстырып ұшуға дайындалып «бж,бж,бж» ете бастайды. Енді «Ұш!» деген бұйрық берілгенде, қолдарын түзу ұстап ойын алаңын айналып ұшады. 
Біраз ұшқаннан кейін «Қонамыз!» деген бұйрық беріледі. Сол кезде ұшқыштар өз орындарына келіп қонады. Қай топ бірінші болып қонғанын тәрбиеші байқайды.

«Балапандар мен мысық»
Бастапқы қозғалыс: Жай жүріс, жүгіру.
Ойынға түсініктеме: 
Балалар тәрбиешімен бірге мысыққа жақындап: 
          Мыс-мыс-мысығым,
                     Қандай күшті пысығым.
                     Пеш үстінде ұйықтайды,
                     Көзін қатты қыспайды.
                     Балапанды ұстайды?
Мысық: Мяу! деп балаларды қуа жөнеледі.

Жұптық эстафета «допты беру»
Мақсаты: Жылдам қозғалып, допты дәл қолға беруді, шапшаңдыққа үйрету.
Кұрал-жабдықтар: Доптар, топтардың санына байланысты.
Ойын барысы:
       Ойыншылар бір-біріне қарама қарсы жұп жұбымен тұрады. Бір ойыншыда доп. Ойыншылар жүгіріп келе жатып бір біріне допты беріп отыруы тиіс. Эстафеталық ойынды бірінші аяқтаған топ жеңімпаз атанады.

Кім жылдам?
Мақсаты: Балаларды жылдамдыққа үйретіп, түстерді ажыратуға, шапшаңдықтарын қалыптастыру.
Ойын барысы: Түрлі-түсті бөтелке қақпақтарын шашып араластыру, «1-2-3, Баста!!!» деген кезде балалар өздеріне керек түсті жинайды, болған бала сапқа тұрады.

«Обручьтермен эстафеталық ойын»
1.    Балалар екі қатарға тұрады. Әр қатардың алдында 2 м жерде обручь жатады. 
2.    «Алға» дегенде әр қатардағы бірінші ойыншы алға жүгіріп, обручьті жоғары көтеріп онын ішінен өтіп орнына қойып.
3.     Өз тобына жүгіріп келеді.
4.    Қай топ бірінші келсе сол жеңіске жеткен болып есептелінеді.

Өртті сөндіру
Мақсаты: Икемділіктерін дамытып, кеңістікті бағдарлай білуге үйретіп,  ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Құрал-жабдықтар: Су құйылған шелек, қызыл түсті кішкентай кемелер, майонездің бос шелегі, тазик.
Ойын барысы: 
Белгілі бір ара қашықтықта балалар сапқа тұрады
1.    Шелекке су толтырады
2.    Су толтырылған шелекті бір-біріне береді
3.    Өрттерді сөндіреді
4.    Өшіріп су құйған бала бөгеттерден өтіп саптың басына барып тұрады.

«Секіртпелі жолдар»
Мақсаты: Балаларды белгі бойынша алға жылжуға, тізені бүгіп аяқ ұшын көтеріп секіруге үйрету, нақтылық пен шыдамдылық танытуға дағдыландыру.
Барысы: Балалар бір дөңнен екінші дөңге секіреді. Іздерді басып, қолдары белде болады

«Торайды тамақтандыр»
Мақсаты: Балаларды жылдамдыққа үйретіп, дәл тигізуге дағдыландыру.
Ойын барысы:
Белгілі бір кедергілерден өтіп
1.    Тунельден тізерлеп өту.
2.    Секіртпеден секіріп өту.
3.    Шелектен доп алып торайдың аузына көздеп лақтыру . 

«Торайды тамақтандыр»
Мақсаты: Балаларды жылдамдыққа үйретіп, дәл тигізуге дағдыландыру.
Ойын барысы:
Белгілі бір кедергілерден өтіп
1.    Тунельден тізерлеп өту.
2.    Секіртпеден секіріп өту.
3.    Шелектен доп алып торайдың аузына көздеп лақтыру . 

«Өртті сөндіру»
Мақсаты: Икемділіктерін дамытып, кеңістікті бағдарлай білуге үйретіп,  ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Құрал-жабдықтар: Су құйылған шелек, қызыл түсті кішкентай кемелер, майонездің бос шелегі, тазик.
Ойын барысы: 
Белгілі бір ара қашықтықта балалар сапқа тұрады
1.    Шелекке су толтырады
2.    Су толтырылған шелекті бір-біріне береді
3.    Өрттерді сөндіреді
4.    Өшіріп су құйған бала бөгеттерден өтіп саптың басына барып тұрады.

«Секіртпелі жолдар»
Мақсаты: Балаларды белгі бойынша алға жылжуға, тізені бүгіп аяқ ұшын көтеріп секіруге үйрету, нақтылық пен шыдамдылық танытуға дағдыландыру.
Барысы: Балалар бір дөңнен екінші дөңге секіреді. Іздерді басып, қолдары белде болады

Ойын бала үшін – нағыз өмірдің өзі. Егер тәрбиеші ойынды дұрыс ұйымдастырса, балаға ықпал етуге мүмкіндік алады. Балалар ойнай отырып адамдардың белгілі бір әрекеттерін, жеке қасиеттерін, ара-қатынастарын қайталайды. Солайша іс-әрекеттердің жағымдыларына үйренеді. 
Ойын түрін дұрыс таңдау маңызы зор. Ойын түрі арқылы тәрбиеші әр баланы зерттеп, балалар бірлестіктерін, құрылып келе жатқан ойын ұжымдарын айқындайды. Белгілі бір топтардың пайдалылығы мен зияндығын көреді, қай бала қай баламен жақсы ойнады, қай балалар бір-бірімен ойнай алмауын ажыратады. Оларды дұрыс ойнауға үйретіп, тәрбиелі, тәртітпі болуларына ықпал жасай алады.
Берілген бөлімде түрлі ойындар жинақталған. Олар тәрбиеленушілердің логикалық ойлауларын, қимыл-қозғалыс координациясын, шапшаңдықтарын, өзара қарым-қатынастарын, ұйымдастырушылық, ұйымшылдық қасиеттерін дамытуға, қазақ халқының салт-дәстүрлерімен, өмір қауіпсіздігінің ережелерімен таныстыруға бағытталған. Сонымен қатар тәрбиешілеріміз күнделікті сабақтарында қолданатын сергітулер ұсынылған. 
Ахметова Сандуғаш Боранбаевна
Малайсары  ЖОББМ жанындағы 
шағын орталық 
Малайсары ауылы

Тіл  дамыту  сабағында  қолданылатын  ойын
«Қасқыр  қақпан»  ойыны.
Ойын  барысы: балалар екі топқа бөлініп, үлкен топ «қақпан», екіншісі «қасқырлар»  болады.Үлкен  топтағы балалар  қол  ұстасып  шеңбер  құра жүріп  өлең айтады.
Қане, қане,  халайық.
Қасқыр  қақпан  құрайық.
Қане, қақпан  берік  бол,
Қасқыр, қасқыр,  келіп  көр, - дегеннен  кейін, ұстасқан  қолдарын  жоғары  көтереді. Осы  сәтте  шетте  тұрған  қасқырлар  шеңбер  тасасындағы  қой  қораға  лап  қояды. Егер  ойын  басқарушының  «жат»  деген  сөзінен  кейін  барлығы  қолдарын  төмен  түсіріп  отырып  қалса, ортада  қалған  қасқырлар  қақпан  тобына  қосылады. Ал, өтіп кеткендері ойынды  жалғастырады. Сөйтіп, ойын  ең  соңғы  қасқыр  қалғанша  жалғасады. Ойында  қолданылатын  өлең  жолдары  балалардың  тілін  жаттықтырады, әрі  сөзді  бірлесіп  анық  айтуға  тәрбиелейді. 
    Басқа  ұлттың  мәдениетін, тілін  меңгеру  үлкен  адамға  қарағанда  балаларға  оңай ... Читать дальше »